Verslag bodemzitting en zitting voorlopige voorziening

Vandaag hebben wij voor de Raad van State in Den Haag ons beroep en voorlopige voorziening verdedigd. Wij hebben een pleidooi van 5 minuten gehouden (zie hieronder) en vragen van de staatsraden (rechters) beantwoord. In de zaak van de voorlopige voorziening is een eerste uitspraak gedaan op een van de verzoeken tot opheffing van de schorsing van de Wnb-ontheffing .

DGS was aanwezig met twee bestuursleden en twee adviseurs. De Provincie en VDL Nedcar waren met een klein leger advocaten en specialisten aanwezig, zoveel dat er een deel van de aanwezigen in een tweede zaal met video-verbinding moest plaatsnemen. De zittingen duurden inclusief twee schorsingen (pauzes) tot een uur of drie.

Alleen in de zaak van de voorlopige voorziening is vandaag de uitspraak gedaan dat niet eerder gekapt mag worden dan dat uitspraak is gedaan in de bodemzitting en als dat op 23 februari nog niet is gedaan, dat de voorzieningen rechter dan nog een uitspraak zal doen op een tweede (subsidiaire, soort van reserve) verzoek of dan VDL toch al mag kappen, indien de uitspraak in de bodemzitting op dat moment nog niet is gedaan. Dit omdat het kapvenster op 1 maart sluit. De verweerders hebben ter zitting nog geprobeerd om hun verzoek tot ontheffing van de schorsing aan te passen om eerder dan 23 februari te mogen kappen, waar wij gelijk op hebben gereageerd dat dat natuurlijk niet kan. Omdat je niet ter zitting nog zo’n verzoek kunt aanpassen (1), omdat er geen onherstelbare kap mag plaatsvinden voordat er een uitspraak is in de bodemzitting (2) en omdat VDL Nedcar zelf in haar pleidooi nogmaals heeft aangegeven dat er niet wordt gekapt voordat een opdracht is binnengehaald (3). Relativiteit kwam ook hier even ter sprake, maar wij hebben erop gewezen dat de voorzieningen rechter in de vorige zitting al had bepaald dat relativiteit in de bodemzitting wordt beoordeeld. Alles wat we hier vandaag hebben aangevoerd, neemt de voorzieningen rechter ook weer mee indien het komt tot een uitspraak op het ‘reserve’-verzoek tot ontheffing. Ja het is ingewikkeld.

Wel hebben wij ingestemd met het eerder mogen uitvoeren van voorbereidende werkzaamheden, omdat die geen onherstelbare schade aanrichten. Dit kwam ook overeen met het voorstel dat de voorzieningen rechter aan het begin van de zitting op tafel had gelegd en waarop wij hebben aangegeven dat we dat een goed voorstel vonden. En dat heeft de voorzieningen rechter uiteindelijk ook besloten. De kap is dus in elk geval uitgesteld tot er uitspraak is gedaan in de bodemzitting en ook dan heeft VDL aangegeven alleen te beginnen met kappen als er dan een concrete opdracht ligt.

Hieronder volgt ons pleidooi:

Geacht college, geachte aanwezigen,

Helaas staan wij hier vandaag. Tot het laatste moment hebben wij met VDL gezocht naar een oplossing en nog steeds zijn wij overtuigd dat we er met VDL uit zouden kunnen komen. Maar de Provincie, notabene de eerste verweerder tegens wiens besluiten wij in beroep zijn gegaan, weigert mee te werken om tot een minnelijke schikking te komen. Daardoor staan wij hier vandaag helaas niet als buren naast elkaar, maar tegenover elkaar.

Uw Afdeling heeft aangegeven dat in elk geval moet worden stilgestaan bij het relativiteitsvereiste. Dit technische onderwerp zal ik hier kort aanstippen en ben bereid om alle vragen terzake van de Afdeling te bespreken.

Punt 4 van ons beroep (staatssteun) trekken wij bij deze in. Dan gebieds- en soortenbescherming:

De stichting is opgericht om de ontwikkelingen rondom Nedcar kritisch te volgen. De statuten zijn in de praktijk met het oog op de feitelijke activiteiten en de inzet altijd ruim uitgelegd en ook toegepast.

Het grondgebied van Nieuwstadt wordt slechts door de N276 gescheiden van het Sterrebos, zie de bijlage. Het Sterrebos ligt niet op 800 meter, niet op 200 meter, maar op enkele meters van het grondgebied van Nieuwstadt.

Ons eerste doel is ‘het behartigen van de belangen van de inwoners van de kern van Nieuwstadt’. De leefbaarheidsbelangen van de inwoners zijn intensief verweven met de betrokken natuurbelangen en de bosgebieden rondom Nieuwstadt. Dit maakt dat in redelijkheid niet kan worden geoordeeld dat de betrokken natuurbeschermingswetgeving de belangen van de inwoners kennelijk niet beschermt.

  • Een oudbos als het Sterrebos zuivert de lucht en vermindert de impact van de luchtvervuiling voor de inwoners van Nieuwstadt.
  • De beschermde soorten in het Sterrebos maken gebruik van zowel het Sterrebos als ’t Hout en zijn ook vaak in Nieuwstadt te zien.
  • Het landgoed Wolfrath en het Sterrebos maken ook deel uit van het uitloopgebied, de vrije ruimte en de horizon van de inwoners van Nieuwstadt.

Ons tweede doel is ‘het voorkomen van aantasting van de historische waarden van Nieuwstadt en haar directe omgeving.’. Het Sterrebos maakt deel uit van het landgoed Wolfrath en is in het zelfde beekdal landschappelijk en historisch verbonden met Nieuwstadt. De middenlaan van het Sterrebos is georiënteerd op de kerk van Nieuwstadt. Deze zichtas is één van de waardevolle compositorische aspecten van het landgoed en verdwijnt voorgoed door de kap van het Sterrebos en de uitbreiding. De Groene Sporenwolf ontleent haar naam aan de naam van het landgoed “Wolf-rath”.

Waarom moet het Sterrebos verdwijnen, wat is de noodzaak?

Omdat er geen andere bevredigende oplossing voor de uitbreiding is?

Onzin, op het huidige terrein was vorig jaar ineens wel ruimte voor een extra assemblagehal voor Canoo. Het Industriepark Swentibold met het vertrekkende Mitsubishi en het braakliggende terrein van Katoen Natie is niet benut omdat VDL het niet kon kopen, maar alleen kon leasen en dat niet wilde.

Om de werkgelegenheid van laaggeschoolden te behouden?

Voor het bouwen van elektrische auto’s heeft Nedcar minder maar wel hoger geschoold en dus ander personeel nodig. Voor het huidige personeel staan er in Limburg gelukkig 20.000 vacatures open, dus die vinden elders wel werk. Maar waar haalt Nedcar het hoger geschoolde personeel vandaan? Die mensen zijn niet hier en niet meer in de rest van Europa.

Omdat het ook zoveel werk oplevert bij toeleveranciers?

De onderdelen komen nu uit Polen en Duitsland, de onderdelen voor Rivian uit de Verenigde Staten.

Om niet meer afhankelijk te zijn van één opdrachtgever?

Dit was de strategie en reden voor het uitbreiden met een tweede productielijn, maar dit blijkt nu een drogreden, want Nedcar gaat op zowel de oude als de nieuwe productielijn auto’s bouwen voor één nieuwe opdrachtgever, Rivian.

Is er überhaupt nog wel toekomst voor auto-industrie in Nederland?

Canoo was geen succes en bleek een luchtkasteel; Rivian is ook een onzeker verhaal gelet op beursontwikkeling en concurrentie. Vandaag en morgen ligt Nedcar weer stil vanwege chiptekorten, nog een onzekerheid die volgens Mercedes nog jaren zal voortduren.

Het Sterrebos is het enige dat al eeuwen reëel is. Eeuwenoude bossen kappen is niet meer van deze tijd. Dat gebeurt helaas alleen rond de Amazone.

Bijlage

Het grondgebied van Nieuwstadt als dorpskern/wijk van de gemeente Echt-Susteren wordt slechts door de N276 gescheiden van het Sterrebos: